شاید برایتان سؤال باشد که رتبه بندی شرکت چیست و به چه منظوری انجام می شود؟ شرکت ها در چه گروه هایی گرید بندی می شوند و تفاوت آنها چیست؟ چنانچه شما نیز از افرادی هستید که به جواب این سؤالات نیاز دارید در ادامه با ما همراه باشید. در ابتدا به صورت کلی باید بگوییم رتبه بندی یا گرید نوعی صلاحیت گذاری در تضمین صحت و سلامت کار پیمانکاران در خدمت رسانی به جامعه هدف می باشد.
رتبه بندی شرکت چیست؟
برای جواب سؤال شما راجع به اینکه رتبه بندی شرکت چیست در ابتدا باید بگوییم که سازمان معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری اقدامی شرکت ها را به ۵ شاخه تقسیم می کند. این بخش ها شامل پیمانکاری مشاوره انبوه سازی انفورماتیک و طراحی و ساخت epg می باشد. در کل به همه این فرایند اخذ رتبه یا گریدبندی می گویند.
رتبه بندی شرکت به معنای تعیین صلاحیت برای سنجش کیفیت و کمیت پیمانکاران در خدمت رسانی به جامعه هدف می باشد. این رتبه بندی در حضور معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری انجام می گیرد. رتبه بندی شرکت با توجه به شرایط خاصی از لحاظ توانمند نیروهای حاضر در رتبه بندی شرکت و توان مالی قراردادهای پروژه های انجام شده بستگی دارد. از این جهت این فرایند بسیار پیچیده و وقت گیر می باشد و نیازمند ثبت اطلاعات در سامانه ساجات است.
رتبه بندی شرکت در سازمان برنامه و بودجه
همان طور که پیش تر نیز به آن اشاره کردیم رتبه بندی یا گریدبندی شرکت ها بر عهده سازمان برنامه و بودجه کشور می باشد. کارشناس مربوطه در این سازمان برای رتبه بندی شرکت مذکور شرایط و مدارک مربوط به اخذ صلاحیت را که توسط صاحبان شرکت به ثبت رسیده بررسی می کند. در صورت تأیید توسط سازمان برنامه و بودجه، گواهینامه های تشخیص صلاحیت عوامل نظام فنی و اجرایی کشور صادر می شود. به همه این مراحل انجام شده در نهایت رتبه بندی برنامه و بودجه می گویند.
برای رتبه بندی شرکت ها آنها را از لحاظ فنی و مالی مورد بررسی قرار می دهند و با توجه به این موارد رتبه ای را به عملکرد شرکت ارائه می دهند. گرید بندی شرکت ها با توجه به استانداردها و آیین نامه های مندرج در سازمان برنامه و بودجه انجام می گیرد. به عنوان مثال در شرکت های پیمانکاری نرخ های پیشنهادی جهت انجام پروژه میزان توان فنی و سوابق کاری آنها مورد بررسی قرار می گیرد و با توجه به تجربه کاری و توان مالی شرکت رتبه ۱ تا ۵ به آن شرکت اهدا می شود.
شرایط و مراحل اخذ گرید شرکت
از سری عوامل مهمی که در رتبه بندی شرکت ها مورد بررسی قرار می گیرد و داشتن آن ها الزامی است عدم سوءپیشینه شرکت و عدم اشتغال مدیران شرکت در مشاغل دولتی می باشد. داشتن سوءپیشینه شرکت و یا مدیر عاملان شرکت منجر به محدودیت جهت انجام پروژه ها می شود.
علاوه بر مواردی که در اخذ رتبه شرکت اختلال ایجاد می کنند باید از مراحل انجام رتبه بندی شرکت نیز آگاهی داشته باشید تا به گرید مناسبی در بین شرکت ها برسید. مراحل اخذ رتبه شرکت به شرح زیر می باشد:
- ثبت نام اولیه و دریافت شناسه و کد رهگیری از سامانه ساجات
- ارائه مدارک مورد نیاز در سیستم ساجات
- پرداخت فیش و هزینه مربوط به صندوق این سازمان
در بین همه مراحل دریافت رتبه بندی گرید توجه به ارائه مدارک مورد نظر به سامانه ساجات بسیار اهمیت بالایی دارد به طوری که اگر نواقصی در این مرحله وجود داشته باشد هزینه اضافی باید پرداخت کنید و مشکلات زیادی در رتبه بندی شرکتتان اتفاق خواهد افتاد.
انواع گرید شرکت ها
تا اینجای مطلب به این موضوع پرداختیم که رتبه بندی شرکت ها توسط چه سازمانی و به چه شکلی انجام می شود در این بخش از مقاله به گریدهای مربوطه می پردازیم. باید بگوییم سازمان برنامه و بودجه کشور شرکت ها را در ۶ دسته کلی زیر تقسیم می کند:
- پیمانکاری
پس از رتبه بندی شرکت ها در این شش دسته باید بگوییم که بخش پیمانکاری نیز خود به ۱۱ رشته و ۵ پایه زیر تقسیم شده است:
- شرکت های ساختمانی
- شرکت های راه سازی (راه و ترابری)
- شرکت های صنعت و معدن
- شرکت های تأسیسات و تجهیزات
- شرکت های کشاورزی
- شرکت های آب (آب و فاضلاب)
- شرکت های مرمت آثار باستانی
- شرکت های کاوش های زمینی
- شرکت های ارتباطات
- شرکت های نفت و گاز
- شرکت های نیرو
- مشاور
علاوه بر بخش پیمانکاری باید بگوییم که رتبه بندی شرکت های مشاور نیز شامل ۹ شاخه ی ذکر شده در زیر می باشد:
- شاخه شهرسازی و معماری
- شاخه راه و ترابری
- شاخه آب
- شاخه کشاورزی
- شاخه مخابرات
- شاخه انرژی
- شاخه معدن
- شاخه صنعت
شاخه نفت و گاز
- انفورماتیک
شرکت های انفورماتیک نیز مانند دو شرکت ذکر شده شامل شاخه هایی است که ۱۸ شاخه ی شرکت های انفورماتیک به شرح زیر می باشد:
- بخش سخت افزار (تولید و پشتیبانی)
- بخش فریم ورک های رایانه ای (تولید و ارائه)
- بخش سیستم های رایانه ای (تولید و قطعات جانبی)
- بخش دستگاه های جانبی
- بخش نرم افزارهای مربوطه (تولید و ارائه)
- بخش ساخت پکیج های نرم افزاری مختلف
- بخش ارائه نرم افزارهای پایه
- بخش خدمت رسانی و پشتیبانی شبکه های اطلاع رسان
- بخش مربوط به داده های مخابراتی
- بخش امنیت
- بخش مشاوره، طراحی و نظارت بر پروژه ها
- بخش آموزش
- بخش مربوط به پشتیبانی انفورماتیک
- بخش مرتبط با اتوماسیون صنعتی
- بخش تولید و طراحی و مهندسی سیستم های ویژه
- طراحی و ساخت (EPC)
این بخش به ۵ شاخه تقسیم می شود که هر کدام از آنها نیز از شاخه مختلف تقسیم می شوند. در ادامه به همه آنها اشاره کرده ایم:
- بخش طراحی و ساخت ساختمانی که به قسمت هایی از جمله ساخت و طراحی بناهای آموزشی بناهای مسکونی تجاری و اداری ساخت دکوراسیون داخلی و نما همچنین مرمت و مقاومت سازی بافت های آسوده فرسوده شهری و بناهای قدیمی تقسیم می شود.
- بخش طراحی و ساخت آبی که به قسمت هایی از جمله ساخت سد ساخت خطوط مخابرات آبی اجرای سیستم های آب و فاضلاب مهندسی رودخانه ها و ساخت و اجرای تونل های زیرزمینی و همچنین مقاوم سازی همه این ها تقسیم می شود.
- بخش طراحی و ساخت راه ها که به قسمت های اجرای پل ها و ابر تونل ها اجرای سیستم های حمل ونقل ریلی طراحی انواع فرودگاه ها و بنادر کشتیرانی و لنگرگاه ها همچنین مقاوم سازی هر کدام از این ها تقسیم می شود.
- بخش طراحی و ساخت سیستم های کشاورزی که به قسمت های طراحی سیستم های کشاورزی و دامپروری و شیلات داری طراحی و ساخت فضاهای سبز شهری و روستایی و همچنین ساخت و طراحی سیستم های آبیاری تقسیم می شود.
- بخش طراحی ساخت و مرمت آثار باستانی که با توجه به نامش به مقاوم سازی و نگهداری بناهای تاریخی فرهنگی و با ارزش می پردازد.
فرمول رتبه بندی پیمانکاران
در ارتباط با رتبه بندی کردن پیمانکاران باید بگوییم این امر به منظور راحت تر و شفاف تر شدن کار و فعالیت پیمانکار می باشد. برای اینکه پیمانکار بتواند در پروژه هایی که بخشی از بودجه آن یا تمام بودجه آن از سمت دولت تأمین می شود همکاری کند نیاز دارد که رتبه پیمانکاری شفاف باشد. همچنین داشتن گواهی صلاحیت پیمانکاری برای شرکت ها یا همان رتبه بندی شرکت های پیمانکار بسیار ارزش بالایی دارد. شرکت های پیمانکاری که رتبه بندی ندارند در مناقصات نهادهای دولتی نمی توانند شرکت کنند. از این جهت صلاحیت انجام پروژه های عمرانی بزرگ و همکاری با نهادهای دولتی را از دست می دهند.
همان طور که می دانی شرکت ها از جهت رتبه بندی در دو دسته کلی شرکت های پیمانکار و شرکت های مشاور تقسیم بندی می شود. هر دو نوع شرکت ها لازم است در رتبه بندی شرکت از لحاظ اجرایی و فنی با سایر شرکت ها رقابت کرده و دارای بهترین و بالاترین رتبه شود. به صورت کلی اگر به رتبه بندی پیمانکاران بپردازیم باید بگوییم که ایران ببندی در ۵ درجه انجام می شود. به ترتیب رتبه یک دارای بالاترین ارزش و رتبه ۵ پایین ترین ارزش را دارد. این رتبه ها می تواند متغیر باشد و دائمی نیست و شرکت ها می توانند با افزایش فعالیت و بهتر کردن کار خود اقدام به ارتقای رتبه خود کند.
مدارک اخذ رتبه بندی پیمانکاری
برای کسب رتبه ۱ تا ۴ در رتبه بندی شرکت های پیمانکاری مدارک متفاوتی از کسب رتبه ۵ نیاز است. به طور خلاصه حداقل مدارک مورد نیاز برای کسب رتبه ۱ تا ۴ در گریدبندی شرکت های پیمانکاری به شرح زیر می باشد:
- مدارک ثبتی شرکت اعم از اساسنامه توافقنامه صورت جلسات و آگهی چاپ شده در روزنامه های کثیرالانتشار به صورت کپی و اصل
- ارائه شناسنامه و کارت ملی تمامی اعضای هیئت مدیره سازمان به صورت کپی
- ارائه مدارک تحصیلی مشاوران مشغول در سازمان که به بالا بردن امتیاز رتبه شرکت کمک می کنند به صورت کپی
- ارائه کپی اظهارنامه مالیاتی شرکت، همه فاکتورهای رسمی صادر شده و برگه های اظهارنامه
در واقع برای کسب رتبه یک تا ۴ در زمینه پیمانکاری نیاز به مدارک خاصی می باشد. این در حالی است که مدارک مورد نظر برای شرکت هایی که فقط می خواهند در رتبه بندی باشند و برایشان مهم نیست که جزو برترین ها باشند متفاوت است. اگر به صورت کلی بخواهیم مدارک مورد نیاز را نام ببریم باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- برای اخذ رتبه های ۱ تا ۴ الزامی می باشد که اعضای هیئت مدیره سازمان در خصوص کار نکردن سازمان های دولتی و خصوصی مشابه تعهدنامه ای را ارائه دهند. طراحی این تعهدنامه در محضر برای تک تک اعضای هیئت مدیره سازمان انجام می شود.
- برای شرکت های سازمان هایی که قبلاً گریدبندی شده اند باید اصل گواهینامه رتبه بندی قبلی را ارائه دهند.
- در ارائه مشخصاتی همچون اسم آدرس و شماره تماس دقت کنید که با آخرین آگهی که در روزنامه های رسمی به چاپ رسیده یکی باشد.
- اگر در اعضای هیئت مدیره کسی هست که طی سه سال گذشته فارغ التحصیل شده باید کپی کارت پایان خدمت یا وضعیت خدمت خودش را ارائه دهد.
- همه هیئت مدیره باید کپی مدارک تحصیلی خود را ارائه دهد.
- همه پرسنل شرکت پیمانکاری باید بیمه تامین اجتماعی بوده و لیست این پرسنل باید ارائه شود.
- حساب های مالی و سود و زیان شرکت طبق آخرین اظهارنامه مالیاتی شرکت باید به ثبت برسد.
- تأییدیه کار انجام شده در سربرگ کارفرما نیز باید توسط نامه ای ارائه شود.
چگونه گرید شرکت بگیریم
در ابتدای امر اگر شرکت شما حدود یک سال است که به ثبت رسیده است یه می کنیم به رتبه های ۵ الی ۴ فکر کنید. چرا که در همان ابتدا رسیدن به رتبه یک بسیار کار دشواری است و زمان زیادی لازم دارد. اما اگر شرکت شما حدود ۵ سال است که در حوزه پیمانکاری فعالیت می کند در رسیدن به رتبه های بالاتر تیم نوین ارقام به شما کمک خواهد کرد. همچنین همکاران ما در نوین ارقام صفر تا صد گرید بندی شرکت شما را انجام خواهند داد. نوین ارقام این افتخار را دارد که در ارتقای رتبه شرکت شما در کنارتان باشد. کارشناسان و متخصصان زبده در نوین ارقام با ارائه مشاوره اصولی شما را در رسیدن به رتبه یک گریدبندی راهنمایی خواهند کرد.
اگر به صورت تخصصی تر بخواهیم کسب گرید شرکت را توضیح دهیم باید بگوییم که شرکت های پیمانکاری در دو دسته قرار می گیرند. دسته اول شرکت های پیمانکاری خصوصی هستند. در این شرکت ها تمامی سهام شرکت متعلق به افراد ایرانی می باشد و هیچ ارگان دولتی در آن دخالت ندارد. در نوع دوم شرکت ها باید بگوییم که تمام سهام شرکت متعلق به سازمان ها و ارگان های دولتی همانند مؤسسات و نهادها و شهرداری می باشد. به این شرکت های پیمانکاری دیگر نمی شود خصوصی گفت. در واقع شرکت هایی که در این دو دسته قرار نمی گیرند نمی توانند در رتبه بندی شرکت های پیمانکاری وارد شوند. در نتیجه برای اخذ رتبه بندی شرکت باید دقت داشته باشید که شرکتتان در یکی از دو گروه ذکر شده قرار بگیرد.
